خبرگزاری راسک: توپوگرافی جغرافیایی افغانستان که عمدتا توسط رشتهی کوه هندوکشی و مناطق گسلی آن تعریف شده است، پتانسیل ذخایر معدنی غنی را نوید میدهد.
درسال ۲۰۰۶، محققان آمریکایی یک بررسی هوایی از افغانستان انجام دادند و ادعا کردند که این کشور میتواند دارای ذخایر معدنی به ارزش یک تریلیون دالر باشد.
این بررسی هوایی و ارزیابی سیاسی از ثروت معدنی افغانستان با هدف جذب سرمایهگذاران خارجی، بهویژه از کشورهای همسایه افغانستان، برای سرمایهگذاری در صنعت معدن افغانستان انجام شد و بدینوسیله چالشهای اقتصادی رژیم کابل را کاهش داده و وابستگی مالی آن به ایالات متحده را کاهش داد.
کابل با تکیه بر بررسیهای هوایی ایالات متحده و برخی دادههای دوران شوروی تلاش کرد تا از ذخایر معدنی تایید نشده برای جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی استفاده کند.
با این حال، جدا از استخراج غیرقانونی که اغلب توسط مقامهای کابل و حامیان مالی آنها انجام میشود و همچنین برخی قراردادهای سرمایهگذاری مانند پروژهی معدن مس عینک هیچ سرمایهگذاری خارجی قابل توجهی در صنعت معدن افغانستان جریان نداشت.
طالبان بازگشته نیز انتظار داشتند که منابع معدنی بالقوه بتواند اقتصاد در حال مبارزه خود را نجات دهد. با این حال، به جز چندین پروژهی معدنی در مقیاس کوچک و توافق نامههای روی کاغذ هیچ سرمایهگذاری بزرگ خارجی یا توسعهی صنعتی معادن معدنی انجام نشده است.
در میان دلایل متعدد از تحریمهای بینالمللی گرفته تا امنیت داخلی، فساد سیستماتیک ریشهدار در اشکال مختلف در رژیم سابق کابل و دولت کنونی گروه طالبان، مانع اصلی سرمایهگذاری و توسعهی معادن معدنی در افغانستان است.
فساد مستمر در واقع رژیمهای افغانستان را تضعیف کرده است. سقوط رژیم سابق کابل عمدتا بهدلیل فسادی بود که دولت را تهی کرده بود. علیرغم ادعای سرپرست وزارت نفت و معادن گروه طالبان مبنی بر شفافیت کامل در قراردادهای استخراج معادن، بررسی سیاستها و عملکردهای معدنی گروه طالبان عمیقتر شدن فساد در اطراف معادن معدنی را آشکار میکند.
در همینحال، نگاهی دقیقتر به یکی از معادن افغانستان، معدن طلای نورابه_سمتی پلاسر در استان تخار، تصویری ظریف و پیچیده از زوال قانونی در صنعت معدن گروه طالبان را ارایه میدهد.
گفتنیست، معدن پلاسر نورابه_سمتی بهدلیل بررسیهای زمین شناسی و معدنی در سال ۱۹۷۷ توسط افغانستانیها و روسها که ادعای وجود حدود ۳۱ تن ذخایر طلا را داشتند، بسیار مورد توجه قرار گرفته است.