دوکتور علی سمیع، تحلیلگر سیاست جهانی در رابطه با نشست سمرقند معتقد است که نشست سمرقند با اشتراک وزرای خارجه دو قدرت بزرگ اورآسیایی همچو روسیه و چین و دو قدرت متوسط اورآسیایی همچو پاکستان و ایران با میزبانی اوزبیکستان بیشتر پیامهای امیدوار کننده و روشن دارد تا نتایج ملموس.
قدرت های اورآسیایی بر سر موضوع افغانستان اجماع دارند و برخلاف دهه‌های گذشته، کشورهای همسایه نیز به دنبال آرامش در افغانستان هستند تا تشنج های گوناگون.
اما دیده می شود که از میان تمام کشور های منطقه، پاکستان در ساختار جئوپولیتیکی فعلی منطقه جایگاهی جدید خود را تا هنوز درست نپذیرفته است. هر ازگاهی کوشش می کند تا بر اوضاع افغانستان بیشتر از یک همسایه حاکم باشد و حکومت افغانستان به نحوی دست‌نشاندهٔ اسلام آباد باشد.
پیام روسیه، چین، ایران و ازبکستان به پاکستان و فراتر از آن به جهان غرب این است که باید در امور افغانستان مداخله صورت نگیرد. افغانستان اگر به کام یکی از طرف ها فرو رَود پس دوباره به میدان جنگ های سرد و گرم تبدیل و باعث رکود رشد و پیشرفت همگانی منطقه خواهد شد.
به باور آقای سمیع، طالبان در شرایط فعلی چانس های بی شمار دارند و باید از این تفاهم و هماهنگی که بین کشورهای منطقه در رابطه به افغانستان وجود دارد، استفاده خوب صورت گیرد. اما “متاسفانه دیده می شود که طالبان در موضع سخت و جزمگرایانه خود اندکی هم تغییر وارد نمی کنند. اگر موقف طالبان به همین منوال باقی بماند و توانایی ها و ظرفیت های استفاده از فرصت ها و چانس ها را در خود رشد ندهند پس عاقبت نیک در انتظار شان نخواهد بود”.
آقای سمیع همچنان خاطر نشان ساخت که همنوایی قدرت های بزرگ اگر امروز به نفع حاکمان فعلی افغانستان است، برعکس هم شده میتواند و در حقیقت همکار نبودن با منطقه و دولت سازی نکردن طبق ساختار حاکم در منطقه به معنی ایجاد رکود و گروگان گیری همکاری های بزرگ اورآسیایی تلقی خواهد شد.
