تلسکوپ جیمز وب نخستین تصاویر مستقیم از سیارات دوردست را ثبت کرد

خبرگزاری راسک: تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) توانسته است برای نخستین بار تصاویر مستقیم از چهار سیاره‌ی فراخورشیدی را که در فاصله‌ی ۱۳۰ سال نوری از زمین قرار دارند، ثبت کند. این کشف یک دستاورد بزرگ در علم نجوم شمرده می‌شود و می‌تواند معلومات مهمی درباره‌ی سیاراتی که خارج از منظومه‌ی شمسی ما قرار دارند، فراهم کند. سیارات فراخورشیدی همان سیاراتی هستند که در مدار ستاره‌های دیگر می‌چرخند و بیرون از منظومه‌ی شمسی ما قرار دارند. از آنجایی که این سیارات بسیار دور هستند و نور ستاره‌ی مادرشان بسیار درخشان است، معمولاً دانشمندان نمی‌توانند آن‌ها را به‌طور مستقیم ببینند و تنها از طریق روش‌های غیرمستقیم مانند تأثیر گرانشی یا تغییرات نور ستاره آن‌ها را شناسایی می‌کنند.
اما اکنون، تلسکوپ جیمز وب توانسته است با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، برای اولین بار تصاویر واقعی این سیارات را ثبت کند. این پیشرفت علمی بسیار مهم است، زیرا دانشمندان را قادر می‌سازد تا جوّ، ترکیبات شیمیایی و شرایط این سیارات را بهتر بررسی کنند. این چهار سیاره به سامانه‌ی ستاره‌ای HR 8799 تعلق دارند که در فاصله‌ی ۱۳۰ سال نوری از زمین و در صورت فلکی اسب بالدار (Pegasus) قرار دارد. این سامانه نخستین بار در سال ۲۰۰۸ توسط دانشمندان کشف گردید، اما حالا جیمز وب توانسته است تصاویر دقیق‌تری از آن ارائه کند. سیاراتی که در این سامانه قرار دارند، همگی سیارات گازی غول‌پیکر هستند و شباهت زیادی به سیارات مشتری و زحل در منظومه‌ی شمسی ما دارند، اما از آن‌ها بسیار بزرگ‌تر و داغ‌تر هستند. مشخصات آن‌ها چنین است:
HR 8799b: جرمی تقریباً ۷ برابر مشتری دارد و در فاصله‌ی ۶۸ برابر فاصله‌ی زمین تا خورشید از ستاره‌ی مادر خود قرار گرفته است.
HR 8799c: دارای متان و بخار آب در جوّ خود است که این موضوع برای مطالعه‌ی ترکیبات شیمیایی آن اهمیت دارد.
HR 8799d: در فاصله‌ی ۳۸ برابر فاصله‌ی زمین تا خورشید از ستاره‌ی خود قرار دارد و می‌تواند معلومات مهمی درباره‌ی چگونگی شکل‌گیری سیارات گازی بزرگ ارائه کند.
HR 8799e: نزدیک‌ترین سیاره به ستاره‌ی مادر خود است و جوّ آن دارای ترکیبات خاصی می‌باشد که برای دانشمندان جالب است.
تلسکوپ جیمز وب به دلیل داشتن فناوری‌های پیشرفته، قادر است نور فروسرخ (Infrared Light) را مشاهده کند. این نوع نور می‌تواند از میان غبارهای کیهانی عبور کند و اجسامی را که در نور مرئی دیده نمی‌شوند، آشکار سازد. همچنین، این تلسکوپ دارای یک ابزار ویژه به نام کرونوگراف (Coronagraph) است که نور درخشان ستاره‌ی مادر را مسدود می‌سازد تا سیارات کم‌نور اطراف آن قابل مشاهده شوند. این کشف یک گام بزرگ در مطالعه‌ی سیارات فراخورشیدی است. دانشمندان اکنون می‌توانند با جزئیات بیشتر جوّ این سیارات را مطالعه کنند و به دنبال نشانه‌هایی از حیات در جهان‌های دیگر بگردند. در آینده، ممکن است تلسکوپ جیمز وب بتواند نشانه‌هایی از آب، اکسیجن و سایر عناصر حیاتی را در جوّ این سیارات شناسایی کند.
تصویربرداری مستقیم از سیاراتی که میلیاردها کیلومتر دورتر از ما قرار دارند، یک پیشرفت عظیم در علم فضایی محسوب می‌شود. تلسکوپ جیمز وب توانسته است محدودیت‌های گذشته را پشت سر بگذارد و راه را برای اکتشافات بیشتر در کهکشان باز کند. شاید روزی، این فناوری‌ها بتوانند سیاره‌ای مانند زمین را نیز شناسایی کنند که در آن نشانه‌هایی از زندگی وجود داشته باشد.