نویسنده: سمان لطفی
خبرگزاری راسک: طالبان در تازهترین اقدام سرکوبگرانه شان علیه آزادی بیان، نشر و پخش هرگونه محتوای سیاسی در رسانههای افغانستان را ممنوع کرده است. بنابر گزارشی که در روزنامه معتبر بریتانیایی تلگراف منتشر شده، این تصمیم تازه در قالب یک مقرره رسمی با عنوان «مدیریت برنامههای سیاسی در افغانستان» از سوی وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان صادر شده است. طبق این مقرره، هیچ نهاد رسانهای اعم از چاپی، صوتیتصویری، دیجیتال یا حتی رسانههای اجتماعی اجازه ندارد بدون کسب تأیید قبلی از «کمیته نظارت بر برنامههای سیاسی» محتوای سیاسی را منتشر یا پخش کند. تلگراف در اینباره نوشته است که تحلیلها باید پیش از نشر توسط این کمیته تأیید شوند.
در متن مقرره آمده است: «هرگونه پیشنهاد یا انتقاد از مسئولان باید محترمانه، در چارچوب قانون، و فاقد تحریف یا افترا باشد. تحلیلها باید مستند به منابع رسمی بوده و از منابع غیررسمی استفاده نشود». روزنامه تلگراف خاطرنشان میکند که این مقرره نهتنها آزادی رسانه را سرکوب میکند، بلکه استقلال تحلیلی کارشناسان را نیز بهشدت محدود میسازد. بر بنیاد گزارش تلگراف، طالبان هشدار داده که مجریان و تهیهکنندگان برنامهها مسئول هرگونه محتوای مغایر با سیاستهای رسمی امارت اسلامی خواهند بود. افزون بر آن، تحلیلگران سیاسی باید کارت شناسایی ویژهای از ریاست نشرات طالبان دریافت کرده و از بیان هرگونه دیدگاه خلاف خطمشی رسمی طالبان خودداری کنند. حتی مهمانان برنامهها نیز با وجود درج نامشان در فهرست تأییدشده، باید پیش از حضور در هر برنامه بهگونهای جداگانه تأیید شوند.
طالبان هشدار دادهاند که تمام تحلیلها باید با شریعت اسلامی، اصول امارت اسلامی و قوانین ملی همخوانی داشته باشند و هیچ محتوایی نباید در تضاد با امارت اسلامی باشد. به نوشته تلگراف، طالبان همچنین رسانهها را تهدید کردهاند که در صورت نقض این مقرره، جواز فعالیتشان لغو خواهد شد. لطفالله نجفیزاده، روزنامهنگار سرشناس افغانستانی، در گفتگو با تلگراف ابراز نگرانی کرده و گفته است: «از تلاش تازه طالبان برای ابزاریسازی رسانهها در راستای کنترل سیاسی عمیقاً نگرانم. این سیاست جدید که در قالب یک سند پنجفصلی تدوین شده، تقریباً هیچ فضای مانده برای رسانههای آزاد باقی نمیگذارد». طالبان در توجیه این تصمیم گفتهاند که هدف از اجرای این سیاست، ارتقای کیفیت تحلیل سیاسی، پاسداری از شریعت، تقویت وحدت ملی و جلوگیری از «تبلیغات مضر» است. اما به باور ناظران، این سیاست بخشی از روند مستمر طالبان برای پاکسازی فضای رسانهای کشور از هرگونه صدای مخالف است. تلگراف در اینباره تصریح میکند که طالبان با چنین مقرراتی در حال احیای کامل ساختار استبدادی پیشین خود هستند.
تلگراف همچنین یادآوری میکند که در آگوست ۲۰۲۱، درست پس از سقوط کابل، ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، وعده داده بود که حکومت جدید از حکومت دهه ۹۰ متفاوت خواهد بود و به رسانهها و حقوق زنان احترام خواهد گذاشت. اما در عمل، طالبان بهسرعت به اجرای همان رویکردهای سرکوبگرانه گذشته بازگشتند. به گزارش تلگراف، طالبان از زمان بازگشت به قدرت، نهتنها آزادی بیان را محدود کرده، بلکه زنان را از آموزش، اشتغال و مشارکت اجتماعی محروم ساختهاند. مجازاتهایی چون شلاق و سنگسار در ملاء عام، منع تحصیل دختران بالاتر از صنف ششم، و ممنوعیت کار برای زنان، بخشی از اعمال سیستماتیک این رژیم است.
طالبان همچنین با تعطیل کردن دفاتر رسانهای مستقل، ممنوعیت فعالیت برای خبرنگاران زن و بازداشت گسترده روزنامهنگاران، زیرساختهای رسانهای کشور را عملاً نابود کردهاند. روزنامه تلگراف نتیجه میگیرد که اکنون با اجرایی شدن این مقرره تازه، باقیمانده اندک از آزادی رسانهها در افغانستان نیز رسماً از بین رفت.
کارمندان وزارت دفاع: طالبان ما را بدون طی مراحل قانونی از وظیفه برکنار کردند
بازداشت یک جنرال پیشین از سوی طالبان در کابل
درگیری در هرات پس از اقدام طالبان به جمعآوری خیمههای عزاداری
افسر پیشین پولیس در جوزجان هدف حمله مسلحانه قرار گرفت
یک طالب هنگام تلاش برای آدمربایی هدف گلوله طالب دیگر قرار گرفت
سازمان ملل: میلیونها افغانستانی توان خرید غذای روزمره را ندارند
افزایش محدودیت بر رسانهها؛ طالبان با دستورالعمل تازه، جریان اطلاعرسانی را در چنگ خود میگیرد
طالبان بازداشت محمود شاه حبیبی را رد کردند
مقام ایرانی: روزانه ۲۵۰ بس حامل مهاجران افغانستانی به سوی مرز دوغارون در حرکتاند