نویسنده: حمید اسلمی
در ادامه‌ی باج‌گیری‌های گروه طالبان، این بار بیش از ۱۵ تن از متنفذین و ریش‌سفیدان منطقه‌ی جلریز استان میدان‌وردک از سوی این گروه دست‌گیر شده‌اند. دلیل این دست‌گیری دسته‌جمعی، ادعای چند تن مبنی بر گم‌شدن چند رأس گوسفند آن‌ها در آن منطقه بوده و گروه طالبان گفته‌اند تا غرامت آن چند رأس گوسفند ادعایی پرداخته نشود، این مردان را رها نخواهند کرد.
داستان گروگان‌گرفتن شهروندان محلی هزاره به بهانه‌های واهی و شکایت افرادی که هویت مشخصی ندارند، قصه آشنایی در چند سال اخیر در استان‌های غزنی و میدان‌وردک افغانستان شده است. تمامی این نمایش‌ها خط سیر داستانی مشخصی دارند: «افرادی به نام کوچی مدعی گم‌شدن گوسفندان و دیگر مواشی آن‌ها در بیست تا سی سال گذشته در منطقه‌ی خاص و اقوام مشخص‌شده و خواهان دریافت غرامت‌اند. هیچ شاهدی بر این مدعا وجود ندارد و هیچ فرد مشخصی هم متهم نیست، اما تمامی این ادعاها بدون این‌که بررسی شده و روند قانونی خود را طی کنند، کاملا یک‌طرفه و بدون این‌که سخن مردم محل شنیده شود، یک‌سره به نفع مدعیان حل می‌شود. گروه طالبان کاملاً با مدعیانی که خود را کوچی می‌نامند، هم‌دست بوده و از همان اول قضیه معلوم است که شهروندان محلی چاره‌ای جز پرداخت غرامت ندارند. هیچ نهاد و مقامی نیست که به سخنان شهروندان ده‌نشین‌های فقیر گوش داده و استدلال‌های آن‌ها را بشنود. گروه طالبان به این شیوه تا هنوز مبالغ بسیار سنگینی را در استان غزنی و از مردم شهرستان‌های جاغوری و مالستان جمع‌آوری کرده‌اند. مردم چاره‌ای جز پرداخت این باج‌های سنگین را ندارند، زیرا می‌دانند که گروه طالبان هیچ ابایی از لت و کوب و کشتار آن‌ها به بهانه‌های گوناگون ندارند. مشخص نیست که پول‌های جمع‌آوری شده به کجا می‌رود و چه کسانی نفع اصلی را از این باج‌گیری‌های ظالمانه می‌برد، اما گویا این شیوه‌ی باج‌گیری و مجازات جمعی مردم درحال باب‌شدن و تسری‌یافتن به مناطق دیگر افغانستان است.
غم‌انگیز‌ترین بخش قضیه این‌جا است که دره‌ی جلریز در چندسال گذشته به دره‌ی مرگ مشهور بوده و صدها باشنده‌ی مناطق مرکزی در این دره مورد حمله قرار گرفته و جانهایشان را از دست داده‌اند. هر از چند روز یک‌بار، جوانان، زنان و مردان مناطق مرکزی در کنار جاده‌ی اصلی بامیان به میدان‌وردک در منطقه‌ی جلریز بعد از ربوده شدن و شکنجه به قتل رسیده و اجساد آن‌ها در اطراف جاده رها می‌شد. مردم غزنی و خصوصا باشندگان شهرستان‌های جاغوری و مالستان هم سرنوشت یک‌سانی با هم‌تباران خود داشتند. صدها تن از مسافرین این دو شهرستان در طول مسافرت‌شان به شهرهای دیگر افغانستان، به دست افراد نامشخص در مسیر راه به طور ناجوان‌مردانه مورد حمله قرار گرفته و بعد از چورشدن دارایی‌های‌شان، جانهایشان را نیز از دست می‌دادند. مناطقی چون کنده‌پشت در شهرستان شاجوی استان زابل افغانستان و دشت قره‌باغ ولایت غزنی به قربانگاه مسافران مردم این دو شهرستان تبدیل شده بود. مسافران زیادی در این مسیر ناپدید شده‌اند. هنوز هم بسیاری از خانواده‌ها چشم به راه برگشت عزیزان خود هستند که از سرنوشت آن‌ها هیچ خبری نیست. نه کسی از زنده‌بودن آن‌ها اطلاعی دارد و نه مشخص است که در کجا و به چه جرمی کشته شده‌اند.
گروه طالبان بعد از قدرت‌گیری دوباره، کاملا این جنایات را نادیده گرفته و چشم بر همه‌ی آن‌ها بسته است. تا هنوز به هیچ شکایتی در این مورد رسیدگی نشده و البته که مردم می‌دانند که در سیستم قضایی گروه طالبان شکایت آن‌ها در مورد کشتار عزیزان‌شان در مسیر مسافرت راه به جایی نخواهد برد. عدالت طالبانی به راحتی خون انسان‌های بی‌گناه را نادیده گرفته و ادعای موهوم افرادی به نام کوچی را به زور تفنگ و گروگان‌گرفتن باشندگان مناطق مرکزی با جدیت تمام پی‌گیری می‌کنند.
رفتار کاملا تبعیض‌آمیز و قوم‌گرایانه‌ی طالبان نسبت به مردم مناطق مرکزی افغانستان نقض فاحش کرامت انسانی و حقوق بشری بوده که به زور سرنیزه سربازان این گروه در حال انجام شدن است. مردم مناطق مرکزی روزهای تاریکی را سپری می‌کنند و دردناک‌تر این‌که هیچ امیدی برای اجرای عدالت ندارند. موسسات طویل و عریض حقوق بشری و نمایندگان سازمان ملل در افغانستان چشم خود را بر این مسایل بسته و به نوعی همگام و همراه با این گروه در این مجازات جمعی و آزار و اذیت مردم هم‌دست حاکمان کنونی شده است. رایج‌یافتن این نوع از باج‌گیری ستم جدیدی است که زندگی را برای مردم بی‌دفاع مناطق مرکزی افغانستان تلخ کرده است. بدتر این‌که هیچ امیدی برای حل این مشکلات نیست و همه می‌دانند که شکایت مردم ستم‌دیده به گوش هیچ ارگانی نخواهد رسید. این وضعیت افراد طمع‌کار بیش‌تری را تشویق می‌کند که با اطمینان خاطر دست به چپاول مردم زده و با کمک طالبان یک‌شبه به ثروت دست یابند.
