راسکRASC: اداره‌ی بین المللی تحقیقات سرطان قرار است ماه آینده یکی از رایج‌ترین شیرین‌کننده‌های مصنوعی جهان را که در برخی نوشابه‌های رژیمی هم استفاده می‌شود، به عنوان ماده‌ی سرطان‌زا اعلام کند.
اسپارتم (Aspartame)، که برای شیرین کردن نوشابه‌های رژیمی کوکاکولا و پیپسی، برخی از شرینی‌ها و شماری از نوشیدنی‌های رژیمی دیگر استفاده می‌شود قرار است برای نخستین بار به عنوان ماده‌ی «شاید سرطان‌زا برای انسان‌ها» معرفی شود.
اداره‌ی بین المللی تحقیقات سرطان که بخشی از سازمان جهانی بهداشت است، این تصمیم را اوایل ماه جاری پس از جلسه با متخصصان خارجی این اداره بر اساس تمامی شواهد موجود نهایی کرد. اما این موضوع را که یک فرد چه مقدار از این محصول را می‌تواند با خیال راحت مصرف کند، تذکره نداده‌است.
این تصمیم توسط یک کمیته‌ی تخصصی افزودنی‌های غذایی (کمیته‌ی مشترک سازمان جهانی بهداشت و سازمان خوراک و زراعت در مورد افزودنی‌های غذایی) گرفته خواهد شد. نشست این نهاد در پایان ماه جون آغاز شد و یافته‌هایش در این زمینه در ۱۴ ماه جولای میلادی اعلام خواهد شد.
سازمان جهانی صحت می‌گوید که شیرین‌کننده‌های مصنوعی که برای جای‌گزینی بوره در طیف وسیعی از محصولات استفاده می‌شوند، نه تنها به کاهش وزن کمک نکرده بلکه می‌توانند اثرهای جدی بر سلامت انسان‌ها داشته باشند.
از سال ۱۹۸۱ میلادی، این نهاد به این عقیده بود که مصرف روزانه اسپارتم به مقدار محدود مصوون است. براساس یافته‌های پیشین این نهاد، یک فرد بالغ با وزن ۶۰ کیلوگرم اگر روزانه بین ۱۲ تا ۳۶ قوطی نوشابه رژیمی – بسته به میزان اسپارتم موجود در نوشیدنی – بنوشد در معرض خطر سرطان قرار می‌گیرد.
تصمیم‌های مشابه اداره‌ی جهانی تحقیقات سرطان سازمان جهانی صحت در گذشته منجر به ایجاد نگرانی‌هایی برای مصرف‌کننده‌ها شده‌است و حتا به شکایت‌های حقوقی کشیده شده و تولیدکنندگان را برای تولید جای‌گزین‌هایی زیر فشار قرار داده‌است.
تصمیم نهایی اداره‌ی بین‌المللی تحقیقات سرطان تاثیر زیادی دارد. در سال ۲۰۱۵میلادی، این اداره گفت که علف‌کش گلایفوسیت (glyphosate )، «ممکن سرطان زا» است.
سال‌ها بعد، حتا با اینکه نهادهای صحی دیگر این موضوع را به چالش کشیدند، شرکت‌ها هم‌چنان تاثیرهای این تصمیم را احساس می‌کردند. شرکت بایر آلمان در سال ۲۰۲۱ میلادی سومین درخواست تجدیدنظر خود را در دادگاه‌ی امریکا باخت و مجبور شد به مشتریانی که دلیل سرطان خود را استفاده از علف‌کش‌های مبتنی بر گلایفوسیت اعلام کرده‌بودند، غرامت بدهد.
انتقادها از اداره‌ی بین‌المللی تحقیقات سرطان
اداره‌ی بین‌المللی تحقیقات سرطان هم‌چنین برای به صدا درآوردن زنگ خطر بی‌مورد علیه کاربرد از موادی که مصرف شان اجتناب‌ناپذیر است، مورد انتقاد قرار گرفته‌است.
قراردادن گوشت سرخ و تلیفون‌های هم‌راه در طبقه‌بندی محصولات “شاید سرطان‌زا” از جمله تصمیمات بحث‌برانگیز این نهاد است.
فرنسیس هانت وود، رییس انجمن بین‌المللی شیرین‌کننده‌های مصنوعی می‌گوید: «اداره‌ی بین‌المللی تحقیقات سرطان در ایمنی مواد غذایی تخصص ندارد و بررسی که در مورد اسپارتم انجام داده‌است از نظر علمی جامع نیست و تصمیمش بر پایه تحقیقات به شدت فاقد اعتبار است».
اسپارتم سال‌ها به صورت گسترده مورد مطالعه قرار گرفته‌است.
سال گذشته، پژوهشی در فرانسه ۱۰۰ هزار بزرگ‌سال را بررسی کرد و نشان‌داد افرادی که مقدار بیش‌تری از شیرین‌کننده‌های مصنوعی از جمله اسپارتم مصرف می‌کنند، «اندکی بیش‌تر» در معرض خطر ابتلا به سرطان هستند. این پژوهش نتوانست ثابت کند که اسپارتم باعث افزایش خطر سرطان می‌شود.
نهادهای نظارتی جهان استفاده از اسپارتم را بر اساس تمامی شواهد موجود مجاز دانسته‌اند و تولیدکننده‌های عمده مواد غذایی و نوشیدنی‌ها دهه‌ها است از بکارگیری این شیرین‌کننده مصنوعی دفاع می‌کنند.
اداره‌ی بین‌المللی تحقیقات سرطان می‌گوید که ۱۳۰۰ مطالعه را در بررسی ماه جون خود ارزیابی کرده‌است.
ماه گذشته، سازمان جهانی صحت، ره‌نمودهایی را منتشر کرد که به مصرف‌کنندگان توصیه می‌کرد از شیرین کننده‌های مصنوعی برای کنترول وزن استفاده نکنند.
این ره‌نمودها خشم صنایع غذایی را برانگیخت. آن‌ها استدلال می‌کنند که کاربرد این شیرین‌کننده‌ها برای مصرف‌کنندگانی که می‌خواهند میزان شکر را در رژیم غذایی خود کاهش دهند، مفید است.
