راسکRASC: دیدبان حقوق بشر می‌گوید که شورای امنیت سازمان ملل متحد در ارزیابی مستقلی که قرار است از وضعیت افغانستان انجام دهد، باید حقوق بشر، به‌ویژه حقوق زنان و دختران را در اولویت قرار دهد.
این نهاد ام‌روز چهارشنبه، ۴ مرداد/اسد با ارسال نامه‌ای به فریدون سینیرلی اوغلو، هماهنگ‌کننده‌ی ویژه سازمان ملل متحد در امور افغانستان گفته‌است که در این ارزیابی باید اطمینان حاصل شود که دیدگاه قربانیان نقض حقوق بشر شنیده می‌شود.
شورای امنیت سازمان ملل متحد در ماه مارچ سال روان میلادی با صدور قطع‌نامه‌ای، از این سازمان خواست که تا ۱۷ ماه نوامبر ارزیابی یک‌پارچه و مستقل از وضعیت افغانستان انجام دهد و به این شورا ارایه کند.
دبیرکل سازمان ملل متحد در ماه اپریل ۲۰۲۳ میلادی، فریدون سینیرلی اوغلو را به‌عنوان هماهنگ‌کننده‌ی ویژه در امور افغانستان منصوب کرد و او را موظف کرد، تا روند ارزیابی را انجام دهد.
هدر بار، معاون بخش زنان دیدبان حقوق بشر در نامه‌ای به سینیرلی اوغلو نوشته‌است که «وضعیت افغانستان در حال حاضر جدی‌ترین بحران حقوق زنان در جهان است».
او افزوده‌است: «ارزیابی مستقل می‌تواند واکنش بین‌المللی موثر‌تر به این وضعیت را هدایت کند، اما برای انجام این کار باید به زنان و دختران و دیگر بازماندگان نقض حقوق بشر اولویت داده شود.»
دیدبان حقوق بشر در این نامه با اشاره به بسته‌شدن آرایش‌گاه‌های زنانه گفته‌است که سرکوب حقوق زنان و دختران توسط گروه طالبان در حال عمیق‌ترشدن است و بحران حقوق زنان در افغانستان در چارچوب بک بحران حقوق بشری گسترده انجام می‌شود.
او در این نامه گفته‌است: «بحران در افغانستان بیش از حد است و سوءاستفاده‌های طالبان در حال عمیق‌ترکردن آن چیزی است که پیش از این یک بحران انسانی ویران‌گر بود.»
او افزوده که «هدف ارزیابی مستقل باید تغییر فوری واکنش جامعه‌ی جهانی به وضعیت افغانستان باشد؛ که تا اکنون ناسازگار و ناکارآمد بوده‌است و به اندازه‌ی کافی بر حقوق بشر تمرکز نکرده‌است.»
دیدبان حقوق بشر از هماهنگ‌کننده‌ی ویژه سازمان ملل متحد خواسته‌است که باید اطمینان حاصل کند که تیم او شامل کارشناسانی در زمینه‌ی حقوق بشر، از جمله حقوق زنان و دختران باشد و آنان در هر جنبه‌ای از ارزیابی مشارکت داشته‌باشند.
این نهاد افزوده‌است که فرایند ارزیابی باید شفاف باشد و به همه طرف‌ها فرصت ابراز نظر فراهم شود و تیم ارزیابی‌کننده باید اطمینان حاصل کند که دیدگاه همه‌ی قربانیان نقض حقوق بشر را می‌شنود.
دیدبان حقوق بشر گفته است که تیم ارزیابی‌کننده‌ی سازمان ملل متحد باید فعالانه به‌دنبال مشوره با مدافعان حقوق زنان، از جمله زنان معترض باشد و هم‌چنین باید دیدگاه دختران، هزاره‌ها، شیعیان، اقلیت‌ها، دگرباشان جنسی، روزنامه‌نگاران و گروه‌های بشردوستانه‌ی محلی را بشنود.
هدر بار گفته‌است: «زنان و دختران افغانستان و دیگر افرادی که زیر سرکوب طالبان رنج می‌برند، احساس می‌کنند که جهان آنان را رها کرده‌است.»
وی تاکید کرده‌است که «ارزیابی مستقل باید هم به بازگرداندن توجه جهانی به وضعیت افغانستان کمک کند و هم ابزارهای مشخصی را برای پاسخ‌گویی طالبان و سایر ناقضان حقوق بشر پیش‌نهاد کند.»
گروه طالبان از زمان تسلط دوباره بر افغانستان، به‌صورت گسترده متهم به نقض حقوق بشر، به‌ویژه نقض حقوق زنان شده‌‌است.
طالبان علاوه بر ممنوعیت آموزش زنان، آنان را از کار در بخش‌های گوناگون، از جمله دفترهای سازمان ملل متحد و سازمان‌های امدادرسان بین‌المللی منع کرده‌اند.
دیدبان حقوق بشر: اولویت نماینده‌ی دبیرکل سازمان ملل در ارزیابی وضعیت افغانستان حقوق بشر باشد
