راسکRASC: باشندگان کنارهی رودخانهی آمو از خیزش آب و تخریب زمینهای کشاورزی و خانههایشان ابراز نگرانی میکنند.
رودخانه آمو یا دریای پنج، مرز مشترک میان استانهای شمال شرق و شمال کشور با کشورهای تاجیکستان و ازبکستان است؛ که همهساله در فصل بهار یا تابستان با افزایش آب، خانهها و زمینهای زراعتی باشندهگان بندرگاه شیرخان در شهرستان امامصاحب و قلعه زال استان قندز را تخریب و گاهی هم شامل بستر رودخانه میسازد.
باشندههای ساحههای کناره این دریا، سالهاست بار این آفت طبیعی را به دوش میکشند.
صدیقالله باشنده شهرستان امام صاحب که در قسمت جنگل و کنار آمو، زمین و خانه دارد، میگوید: «ما سالهاست با این دشواری مواجه هستیم؛ اما از دوسال بدینسو فریادمان را هیچ نهاد و مرجع نمی شنود.»
وی میگوید، در گذشتها ریاستهای حوزه پنج دریایی و حوادث طبیعی در همکاری با دیگر نهادهای استان قندز، پیش از فصل آبخیزی، ساحات آسیبپذیر را با گبیون، تحکیم میکردند و به آنها کمتر آسیب میرسید.
وی میگوید: «هرچند که از این حکومت چندان امید خدمتگذاری نداریم، ولی از ناچاری، از آنان می خواهیم، پیش از این که ساحههای تخریبشده روز به روز وسعت یابد، تحکیماتشان را سرعت بخشند و یا به آسیب دیدهها کمک کنند، تا اندکی جبران خساره شود».
دریای آمو از بخشهای پامیر خورد و کلان دو کشور، تاجیکستان و افغانستان سر چشمه می گیرد و تا رسیدن به استانهای بدخشان، تخار و قندز، با چند رودخانه خورد و بزرگ دیگر یکجا شده، دریای آمو را به وسعت خیلی بزرگ میسازد و همین گونه از استان قندز گذشته به شمال کشور و استان بلخ و قوش تپه استان جوزجان امتداد مییابد.
از سوی هم مسوولان محلی گروه طالبان در استان قندز از رسیدگی به مشکلهای مردم در ساحههای آسیبپذیر و تحکیمات سواحل دریا در بهار امسال سخن میگویند.
عبدالمنان باشنده دیگری بندرگاه شیرخان میگوید که با آبخیزیهای پیهم زیادتر از هزار جریب زمین کشاورزی، خانهها و حتا مسجد و مدرسه، طعمه دریا شدهاست.
وی با نگرانی میگوید که هنوز دو ماه دیگر از فصل آبخیزی مانده و اگر به این مشکل رسیدگی نگردد، جادههای اصلی قیرریزی و تاسیسات این بندرگاه نیز طعمهی این رودخانه خواهد شد.
این باشندهی آسیبدیده می گوید که پیش از این ریاست تحکیمات سواحل دریای پنج آموی زیر ادارهی گروه طالبان وعده دادهبود که گروه تخنیکی آن اداره برای ارزیابی و بررسی، به ساحههای آسیبپذیر آمده و نتیجه این بررسی را با وزارت انرژی و آب شریک میسازند و به زودی کار تحکیمات عمومی آغاز مییابد، اما چندین ماه گذشت و تحکمیات اندکی صورت گرفت و بس.
پیش از این نیز مولوی سیدغلام مشوانی رییس تحکیمات سواحل دریای آمو از تحکیم و گبیونکاری سواحل دریای آمو سخن گفتهبود.
این اداره ساحه تخریبشده را تنها در روستای کلوخ تپه شهرستان قلعهی زال، بیشتر از ۵ کیلومتر گفتهبود؛ اما باشندگان آن ساحه، زمینهای تخریبشده را زیادتر از این گفتهاند.
ریاست حوزه دریایی پنج آمو گفتهاست که نزدیک به ۳۴۵۹ جریب زمین کشاورزی و دهها منزل مسکونی را قبل از تخریبشدن با تحکیمات نجات دادهاند و این ادعا از سوی باشندگان محل رد شدهاست.
این باشنده گان ساحههای تخریبشده گفتند که کار هیات دولتی در مقایسه به وعدههای که دادهبودند، نهایت اندک بود و در حال حاضر تخریبات ادامه داشته و در همین شب و روز زمینهای زیادی با بستر رودخانه یکجا شدهاست.
در آغاز بهار مسوولان در پاسخ نگرانی باشنده گان قلعهی زال، بندرگاه شیرخان و امام صاحب گفته بودند که مبلغ ۵۰ میلیون روپیهی کابلی/ افغانی برای تحکیمکاری کنارههای آسیبپذیر رودخانه آمو از بدخشان تا بلخ و جوزجان اختصاص یافتهاست، ولی تا هنوز هیچ مرجع مسوول، از چگونهگی مصرف این پول، به رسانهها و مردم، گزارش ندادهاست.