خبرگزاری راسک: دشت بیابانی برهوت در میان کوههای شرق افغانستان با صدها هزار نفر پُر شده است.
برخی در چادر زندگی میکنند و برخی دیگر در فضای باز زندگی میکنند، در میان انبوهی از وسایلی که توانستند از همسایگی پاکستان به زور ببرند.
اردوگاه گستردهی مردمی که از طریق گذرگاه مرزی تورخم به افغانستان باز میگردند، آخرین جنبه از جستوجوی طولانی و دردناک افغانستانیها برای یافتن خانهای با ثبات است.
بیش از ۴۰ سال جنگ، خشونت و فقر در افغانستان یکی از ریشهکن شدهترین جمعیت جهان را ایجاد کرده است. حدود شش میلیون افغانستانی در خارج از کشور پناهنده هستند. ۳.۵ میلیون نفر دیگر در داخل کشور، ۴۰ میلیون دیگر آواره شدهاند که به دلیل جنگ، زلزله، خشکسالی یا منابعی که در حال اتمام هستند از خانههای خود رانده شدهاند.
در طول ماهها، یک عکاس آسوشیتدپرس به سراسر افغانستان از مرز شرقی آن با پاکستان تا مرز غربی آن با ایران سفر کرد و با آوارگان و پناهندگان بازگشته آشنا شد و تصاویر آنها را ثبت کرد.
افغانستان در حال حاضر یک کشور فقیر است، بهویژه پس از فروپاشی اقتصادی که پس از تسلط گروه طالبان در دو سال پسین رخ داد. بیش از ۲۸ میلیون نفر دو سوم جمعیت برای بقا به کمکهای بینالمللی متکی هستند.
آوارگان از فقیرترین افراد فقیر هستند. بسیاری از آنها در کمپهای سراسر کشور زندگی میکنند و قادر به تهیه غذا یا هیزم کافی برای گرما در زمستان نیستند. زنان و کودکان اغلب به گدایی روی میآورند. برخی دیگر دختران خُردسال خود را با خانوادههایی ازدواج میکنند که مایل به پرداخت پول به آنها هستند.
در یک کمپ برای آوارگان داخلی در خارج از کابل، روز عروسی شمیلا ۱۵ ساله بود. او با لباس قرمز روشن در میان زنان خانواده ایستاد و به او تبریک گفتند؛ اما دختر بدبخت بود.
شمیلا گفتهاست: « من چارهای ندارم. اگر قبول نکنم، خانوادهام آسیب خواهند دید». خانوادهی دامادش به پدرش پول میدهند تا بدهیهایی را که او برای تامین هزینههای همسر و فرزندانش میپذیرد، بپردازد.
شمیلا افزود: «من میخواستم درس بخوانم و کار کنم، باید به مدرسه میرفتم. من باید تمام رویاهایم را فراموش کنم تا حداقل بتوانم کمی به پدرم و خانوادهام کمک کنم و شاید بتوانم بار را از روی دوش آنها بردارم».
تصمیم پاکستان برای اخراج افغانستانیهاییکه بهطور غیرقانونی وارد شدهاند، ضربهی سختی به همراه داشت. بسیاری از افغانستانیها دهها سال در پاکستان زندگی کردهاند که بهدلیل جنگهای پیدرپی در داخل پاکستان رانده شدهاند. هنگامی که این دستور اعلام شد، صدها هزار نفر از دستگیری ترسیدند و به افغانستان گریختند. آنها میگویند که اغلب مقامهای پاکستانی از بردن هر چیزی با خود جلوگیری میکردند.
اولین توقف آنها اردوگاه تورخم بوده است، جاییکه آنها ممکن است روزها یا هفتهها را قبل از فرستادن آنها به اردوگاهی در جای دیگر بگذرانند. با داشتن غذای کم برای محافظت از آنها در برابر سرمای کوه، بسیاری در کمپ بیمار هستند.
در گوشهای از اردوگاه در پای کوه، فاروق صدیق ۵۵ ساله در میان تعدادی از وسایل خود نشسته بود، در حالیکه زن و فرزندانش در کنار آنها روی زمین بودند، صادق گفت که او ۳۰ سال است که در شهر پشاور پاکستان زندگی میکند و خانهای در آنجا دارد. حالا چیزی نداشتند، حتا یک چادر هم نداشتند و هشت شب گذشته روی زمین خوابیده بودند.
او گفت: «من در افغانستان چیزی ندارم، خانه ندارم، جایی برای زندگی ندارم، پول کافی برای خرید خانه ندارم». او امیدوار است جایی در افغانستان ساکن شود و ویزای پاکستان بگیرد تا بتواند خانهاش را در آنجا بفروشد تا از پول آن برای خانوادهاش استفاده کند.
هر ماه هزاران نفر از مرز نزدیک زرنج وارد ایران میشوند. این یک مسیر خطرناک است در تاریکی شب، با کمک قاچاقچیان با استفاده از نردبان از دیوار مرزی بالا میروند و از طرف دیگر به پایین میپرند.
اکثرا مردان جوان از ۱۲ تا ۲۰ سال از این مسیر استفاده میکنند و قصد دارند در ایران کار کنند و برای خانوادهی خود پول بفرستند. بسیاری از آنها توسط مرزبانان ایرانی دستگیر و بازگردانده میشوند.
گفتنیست، پس از اینکه گروه طالبان قدرت را در افغانستان بهدست گرفتند، میزان چالشهای شهروندان این کشور با گذشت هر روز بیشتر شدهاست.