خبرگزاری راسک: گروه طالبان اولین ارتباط جادهای خود را بین افغانستان و چین تکمیل کردهاست؛ اما تحلیلگران انتظار دارند که پکن به دلیل نگرانیهای امنیتی در مورد تروریستها و شبه نظامیان جدایی طلب، در مورد دسترسی کامل همسایه جنگ زده خود به مرز زمینی خود محتاط باشد.
در حال حاضر، تنها مرزبانان چینی در گذرگاه واخجیر در انتهای شرقی کریدور واخان، جایی که گفته میشود جاده در آن قرار دارد، گشتزنی میکنند. این پروژه به قیمت حدود ۳۷۰ میلیون روپیهی کابلی/ پول رایج درافغانستان، توسط دولت سابق تحت حمایت ایالات متحده به عنوان راهی برای جذب سرمایهگذاری چینی در منابع معدنی دست نخورده کشور در نظر گرفته شد.
به گفتهی محمدایوب خالد، استاندار بدخشان، در مصاحبه با خبرگزاری باختر تحت کنترل طالبان، این سرک به عرض پنج متر حوالی ۱۵ جنوری، تکمیل شد. او همچنان گفت که آسفالت در آینده نزدیک آغاز خواهد شد.
در حالی که خالد جزییاتی از مکان این جاده ارایه نکرد، مدیر آژانس مسافرتی محلی، عظیم ضیاحی گفت که این جاده از طریق گذرگاه واخجیر در انتهای شرقی کریدور واخان به مرز چین رسیدهاست.
دولت سابق امیدوار بود که این جاده با شبکهی گستردهی چین مرتبط شود و تجارت، واردات و صادرات و همچنین ترانزیت فرامرزی را تقویت کند. برای گروه طالبان میتواند راه را برای یک دهلیز استراتژیک جاهطلبانهتر هموار کند که افغانستان را نه تنها با چین، بلکه در سطح وسیعتری با پاکستان و تاجیکستان آسیای مرکزی متصل میکند.
به گفتهی ذبیحالله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان این طرح توسط امیرخان متقی سرپرست وزیر امور خارجه و دیگر مقامات ارشد گروه در حاشیه نشستی در تبت در ماه اکتوبر با وانگ یی، وزیر امور خارجه چین مطرح شد.
ژو یونگ بیائو، استاد دانشکدهی سیاست و روابط بینالملل در دانشگاه لانژو، گفت که این پروژه بیشتر در مورد این بود که گروه طالبان به همسایگان خود نشان دهند که میتوانند کشور را اداره کنند.
زو گفت که چین هیچگونه تسهیلات گمرکی در این منطقه ندارد، فقط مرزبانان در امتداد گذرگاه واخجیر مستقر شدهاند و بعید است که با سرمایهگذاری وارد عمل شود.
چین از زمان خروج ارتش آمریکا از کابل در سال ۲۰۲۱، رویکرد محتاطانهای را در قبال گروه طالبان اتخاذ کرده است. مانند سایر نقاط جهان، پکن به طور رسمی این رژیم را به رسمیت نمیشناسد؛ اما عمیقا نگران سرایت تروریسم به سین کیانگ است.
بر اساس گزارش شورای امنیت سازمان ملل که در سال ۲۰۲۰، منتشر شد، جنبش اسلامی ترکستان شرقی (ETIM) یک گروه جدایی طلب که توسط اویغورهای شبه نظامی تاسیس شدهاست، حدود ۵۰۰ جنگجو در شمال افغانستان داشت که بیشتر آنها در استان بدخشان بودند.
سال گذشته پکن میزبان چندین مقام بلندپایهی گروه طالبان از جمله حاجی نورالدین عزیزی، سرپرست وزارت بازرگانی بود که در گردهمایی کمربند و جاده در ماه اکتوبر که یک دهه از ابتکارات عظیم زیرساختی را رقم زد، شرکت کرد.
در نشانهای از تمایل پکن برای تعامل بیشتر با گروه طالبان، چین در ماه سپتامبر سفیر خود را در کابل منصوب کرد.
مکان دقیق جادهی پامیر کوچک افغانستان فاش نشده است، اما گفته میشود که از طریق نوار باریک و به سختی قابل دسترس زمین به نام دالان واخان به مرز چین میرسد.
ناظران میگویند که امیدواری گروه طالبان مبنی بر اینکه پروژه تکمیل شده به شبکهی گستردهی چین تبدیل شود بعید است با پکن به اشتراک گذاشته شود.
راجاراتنام در دانشگاه فنی نانیانگ سنگاپور، گفت که چین در صورت باز کردن دسترسی از طریق کریدور واخان، با فشارهای فزایندهای از جانب شبهنظامیان محلی مواجه خواهد شد.