خبرگزاری راسک: بعد از ظهر روز یکشنبه، ۱۵ دلو/بهمن ۱۴۰۲، از مجموعهشعر «خورشید خنکخورده» اثر هلال فرشیدورد شاعر جوان افغانستانی در خانهی اندیشمندان علوم انسانی در شهر تهران رونمایی شد. این مراسم با حضور جمع کثیری از دانشجویان، فرهنگیان و استادان دانشگاههای ایران و افغانستان برگزار گردید. در این برنامه مهمانان برنامه هریک به سهم خویش به زوایای ناشناختهی این اثر ادبی پرداختند و از کار جدید شاعر جوان تقدیر به عمل آمد. مجری این محفل خانم شیرین تاجیک با معرفی کوتاه هلال فرشیدورد و خواندن پیام انتشارات برمکیان برنامه را آغاز کرد.
حمیدرضا رحمانیزاده دهکردی استاد دانشگاه و شاعر ایرانی که در این محفل صحبت میکرد، بهبررسی و تحلیل مجموعهی شعری هلال فرشیدورد پرداخته و از نامگذاری کتاب «خورشید خنکخورده» آغاز و افزود که مخاطبان زبان فارسی اگرچه در ایران به سادگی نمیتوانند با این نام رابطه برقرار کنند اما این نام یک تناقض هنری و شگفتانگیز دارد. رحمانیزاده دهکردی در ادامه از فعالیت انتشارات برمکیان و هزینههایی را که این انتشارات در قسمت رشد و پرباری زبان فارسی میکند، تقدیر و ستایش نموده، افزود: «مجموعهی شعری «خورشید خنکخورده» هم فرم و هم محتوای عالی دارد، من بسیار کم دیدهام از این دست کارها که هم به فرم توجه شده باشد و هم به محتوا، موسیقی و همنشینی و تلفیق کلمات در شعرهای این مجموعه شگفتآور است.»
این شاعر ایرانی در پایان صحبت چند نمونهای از شعرهای فرشیدورد را که به لحاظ زیبایی و ساختار محکم فرم با واجآرایی و بازی با حروف نوشته شده بود به خوانش گرفت و محتوای این مجموعه را ستود و از میزان اطلاعات شاعر به تاریخ و آیینهای مختلف جهان و شاهنامه یادآور شد. ضمن اینکه از نثر شاعر هم بهخوبی ستایش کرد و از کتاب مشترکش که با این شاعر زیر عنوان «همدلی بیمرز است» نشر شده بود، نیز یاد نمود.
همچنان دکتر رحمانیزاده دهکردی، هلال فرشیدورد را شاعر فوقالعاده، واژهساز و هنرمند توصیف نموده و به این نکات نیز اشاره کرد که دستگاه واژهسازی را به سمت سادهنویسی و رواننویسی پیش ببرد. او افزود که فرشیدورد با این توانایی شگفتانگیزش در ابداع ترکیبات بدیع روی این زمینه هم کار کند، زیرا این توانایی در هلال وجود دارد. او از تاثیر زبانهای خارجی و به ویژه انگلیسی نیز یادآور شد که باید شاعران با زبانهای خارجی و به ویژه انگلیسی رابطه برقرار کنند. دهکردی با این جملات که با خواندن شعرهای فرشیدورد به آیندهی ادبیات افغانستان امیدوار شدهاست و او را یکی از بزرگان شعر فارسی در حوزهی زبان فارسی میداند، سخنانش را پایان بخشید.
همینطور دکتر محمدحسن حسنزاده نیری استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی، یکی دیگر از مهمانان ویژهی برنامه با تایید سخنان دکتر حمیدرضا رحمانیزاده که به فرم و جنبههای ادبی کتاب قبلا پرداخته بود اشاره و به نقش تعقل و تخیل در زندگی انسانها پرداخت و گفت انسانهای بزرگ و نخبگان همواره این دوشاخه از فعالیت ذهنی خود را فعال میکنند و رهآورد و نتیجهی آن را به جامعهی علمی و ادبی عرضه میدارند. او افزود، در طول تاریخ تفکر وقتی بررسی میکنیم، میبینیم که عدهای طرفدار شاخهی تعقل هستند و آن را گرامی میدارند و باورشان هم این است که ما از این راه به پیشرفت و ترقی دست پیدا میکنیم، اینها از جمله کسانی هستند که در گذشته تخیل را خوار پنداشتهاند و آن را مانع رشد و پیشرفت علمی، فکری و فرهنگی انسان دانستهاند، هنوز هستند چنین فیلسوفان که تخیل را به چیزی نمیگیرند. دکتر حسنزاده افزود، گروه دوم اهالی تخیل هستند که برعکس تا توانستهاند بر تعقل خرده گرفتهاند و رشد بشر را در گرو تخیل دانستهاند و مولانا و سنایی از این شمار هستند. دکتر حسنزاده با این مقدمه یادآور شد که هردو گروه طرفداران گردنکلفت و گردنفراز خود را دارند، اما آنچه من میخواهم بگویم این است که ما از هیچ یک این دوشاخه بینیاز نیستیم.
دکتر حسنزاده به ادامهی سخنانش در مقام تمثیل نیاز انسانها را به دست و پا مثال زد و گفت: «ما به هردو نیاز داریم هم تعقل و هم تخیل.» دکتر حسنزاده با این مقدمه اشارهی کوتاهی به عنوان کتاب داشت و عنوان کتاب را بسیار عنوان دقیق و ارجمند توصیف نموده گفت، این ترکیبی است تخیلی که دروازهاش باز است و هرکه با فکر خود وارد آن میشود.
دکتر حسنزاده به ادامهی سخنانش افزود، زبان هلال زبان تخیلی است و شعرهای او در این مجموعه بسیار پرمحتوا است، او دروازهی این شعرها را برای مخاطبان فارسیزبان باز گذاشته و با تشبیهات و تخیلات خود نکات بسیار مهمی را برای ما عرضه کردهاست. دکتر حسنزاده با خوانش یک بخش از شعر پاییز این مجموعه افزود، فصل پاییز را همه بارها دیدهایم ولی با خواندن این شعر میبینیم که هلال از زیر بار توصیف و تخیلی که آکنده از تفکر است خیلی عالی به درآمدهاست.
در بخش دیگر برنامه پیام صوتی دکتر رز فضلی شاعر و پژوهشگر ایرانی دربارهی این مجموعه پخش گردید که در قسمتهایی آن از آشنایی با فرشیدورد و خواندن چند مجموعه شعر او سخن به میان آورده گفت: «تا آنجایی که من اشعار فرشیدورد را خواندهام، اشعار هلال تا حالا بسیار پیشرفت داشته و هنوز جای رشد بیشتری دارد تا بتواند آثار بهتری از این اثر را خلق نماید، در عین حال که او اکنون یکی از شاعران خوب افغانستانی است، امید که در آینده شاهد نشر آثار دیگر این شاعر جوان باشیم.»
همچنان در بخش دیگر برنامه هلال فرشیدورد با سپاسگزاری از استادان و مخاطبان و کسانیکه در پخش و نشر و نقد و رونمایی این اثر او را همکاری کرده بودند، سخن گفت و چند شعر از کتاب را خواند که مورد استقبال گرم اشتراککنندگان قرار گرفت.
در پایان محفل تعدادی از هنرمندان شمال افغانستان قطعاتی را به سبک آهنگ موسیقی قطغنی اجرا کردند و لحظههای شادی را به شرکتکنندگان دور از کاشانه و وطن هدیه نمودند و به سهم خودشان به رونق محفل افزودند.
گفتنیست که «خورشید خنکخورده» سومین مجموعهی شعری هلال فرشیدورد دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی است که از سوی انتشارات برمکیان در کانادا به نشر رسیده و در ایران رونمایی گردید.
گزارشی از: سید عوضعلی کاظمی