نویسنده: احمد سعیدی
تقابل ایران و اسراییل و حمایت کشورهای مختلف از این و آن، عواقب خطرناکی را در شرق میانه نشانه گرفتهاست. در حال حاضر اگر جنگ سوم جهانی شعلهور شود، این جنگ را باید عادی و زود گذر محاسبه نکنیم؛ چون حالا حرف اول را سلاح هستوی میزند. خطرات هستهای باید جدی گرفته شود، از یک جهت وضعیت کنونی بسیار خطرناکتر از سالهای ۱۹۱۴ و ۱۹۳۹ است، زیرا قدرتهای بزرگ همگی مجهز به تسلیحات هستهای هستند.
خطر این نیست که یک طرف تصمیمی برای جرقهزدن جنگ هستهای را اتخاذ کند؛ بلکه خطر اصلی در آنست که یک درگیری یا تنش منطقهای به ویژه در شرق میانه به نقطهی خاصی افزایش یابد که یک طرف حرکتی را انجام دهد و دستگاه اتمی ایران را نشانه بگیرد، طرف دیگر آن را اشتباه تفسیر کرده و سپس استفادهی مقابل از تسلیحات هستهای آغاز شود، این یک حرف عادی نیست.
چنین وضعیتی امکان دارد که رخ دهد، اما اگر اسراییل حمله کند و سلاح هستوی ایران را نشانه بگیرد، خیلی خطرناک خواهد بود. هرچند هیچ طرفی در حال حاضر مایل به رخ دادن جنگ نیستند. ولی ما باید این خطر را به ویژه در مورد ایران و اسراییل، اوکراین و تایوان، کوریای شمالی و کوریای جنوبی و کشورهای دیگر جدی بگیریم. جنگ منطقهای در خاورمیانه با مرکز آن در غزه و تقابل ایران و اسراییل به یک جنگ جهانی تبدیل خواهد شد که سخت ویرانگر و خطرناک است. اما خطرات به اندازهای کافی واقعی هستند که از تصور ما دور شده نمیتواند، مانند نسلکشی اسراییل در غزه و حملهی اسراییل به نمایندگیهای سیاسی ایران در دمشق و حملهی چند روز قبل جمهوری اسلامی ایران به اسراییل که از برآیند و اتفاقات بعدی آن همه هراس دارند که اسراییل چه تصمیم خواهد گرفت.
ننش بین جمهوری اسلامی ایران و اسراییل میتواند کشیدهتر شده و در نتیجه، آن قلب نفتخیز خلیج فارس شعلهور شده و به اقتصاد جهانی در خارج از محور خود آسیب بزرگی را بزند. ایالات متحدهی آمریکا و کشورهای دیگر همچون روسیه و چین در بارهی تشدید درگیری در خاورمیانه ظاهراً هشدار دادهاند با این وجود، آمریکا به گونهای عمل کرده که اکنون این نتیجه را به واقعیت تبدیل کردهاست. به طور گستردهای این درک عمومی وجود دارد که کاهش تنش مستلزم آن است که ایالات متحدهی آمریکا در عمل از حملهی اسراییل به غزه جلوگیری کند و از شورای امنیت به نفع اسراییل از وتو استفاده ننماید که متاسفانه تا کنون چنین نکردهاست.
با این وجود، اقدام نظامی خطرناک آمریکا، بریتانیا، فرانسه و اردن به دفاع از اسراییل علیه جمهوری اسلامی ایران که صورت گرفته و در آینده هم بگیرد عواقب خیلی خطرناک و کشندهی در پی خواهد داشت. من امیدوارم هیچیک از این اختلافات به یک درگیری جهانی تبدیل نشود؛ اگرچه جنگ اوکراین در حال حاضر جنبههایی از جنگ قدرتهای بزرگ را در بطن خود دارد. تهاجم روسیه به اوکراین، اگر یک جنگ جهانی نباشد، نشان داده که با وجود بهترین تلاشهای جامعهی بینالملل، هنوز جنگهای بزرگی ممکن است رخ دهد. حفظ صلح مستلزم دولتمردانی لایق است. مدیریت تشدید تنش در طول جنگ به مهارت فوقالعادهای نیاز دارد. میتوان امیدوار بود که رهبران جهان در آینده نزدیک با ذخایر عظیم سلاحهایی که تحت کنترل خود دارند، از بروز بحران جلوگیری کنند.