حکومت طالبان در افغانستان یک واقعیت ژئوپلیتیکی جدید است که جهان هنوز با آن دست و پنجه نرم می کند. در یک سال گذشته، طالبان تلاش خود را برای کسب مشروعیت بین المللی ادامه داده است.
در حالی که اکثر کشورها از دادن هر گونه وضعیت عادی سیاسی به این گروه طفره رفته اند، سایر کشورها مانند روسیه، ایران و چین به دلیل وضعیت حاکم بر نظم جهانی، با این گروه در ارتباط برقرار کرده اند.
بحران اوکراین زمانی رخ داد که تمامی توجهات به بحران افغانستان جلب بود. برخلاف دهه ۹۰، اخبار افغانستان به گونه زنده در سرتاسر جهان منتشر می شد.
با این حال، جنجال های اخیر در اروپا مسلماً به عنوان یک موهبت غیر منتظره برای طالبان بود که در حال تبدیل شدن به یک موضوع نفرت انگیز برای جهانیان بود.
اقدامات روسیه علیه کی یف باعث ایجاد تغییرات اساسی شد و مرزهای دوران جنگ سرد را مجددا در سراسر عرصه بین المللی ایجاد کرد. درگیری در اروپا چیزی نبود که غرب انتظارش را داشته باشد، آنهم در دورانی که بزرگترین نگرانی، رقابت قدرت های بزرگ، ایالات متحده و چین مطرح بود. تجدید رقابت های قدیمی واشنگتن با مسکو به طور قابل توجهی بر این پیچیدگی ها افزود.
با این وجود، برای طالبان، این وضعیت جدید روزنه امیدی است تا بتواند حکومت خود را به عنوان یک نهاد سیاسی مشروع تقویت کند. طالبان در یک سال و نیم گذشته کنترل تعدادی از سفارتخانه های افغانستان در آسیای مرکزی، ایران، قطر، پاکستان، مالزی، روسیه و چین را به دست گرفته است. اخیراً، حتی یک سرکنسول جدید “سرپرست” در دبی را منصوب کرده است که نشان دهنده تغییر آهسته رویکرد امارات متحده عربی نسبت به این حکومت است.
افغانستان فراموش شده از سوی برخی، به عنوان یک فرصت برای برخی دیگر تلقی می شود. بدین معنی که بسیج غرب علیه روسیه به چین فضای بیشتری برای همکاری داده است. روابط دیرینه پکن با ایران و اتکای فزاینده مسکو به اقتصاد چین به سه کشور فعال در کابل اولویت می دهد تا علیرغم اختلافات اساسی با رژیم طالبان، همکاری گسترده ای داشته باشند.
با این حال، موارد فوق نیز آزمونی برای هوش طالبان در بازی دیپلماسی بین‌المللی است. اگرچه این گروه ممکن است تجربه عمیقی در بازی رئال پولیتیک نداشته باشد، اما در این زمینه بی تجربه هم نیستند.
طالبان تغییر نکرده اند، اما غرب همان نگاه خود را به افغانستان دارند. با تحرکات سریع نقاط اشتعال ژئوپلیتیک جهانی، طالبان در واقع در موقعیتی قوی قرار دارند که می‌توانند خود را از نظر سیاسی با جنگ‌افزار کردن یک بی‌علاقگی کلی به افغانستان در غرب همراه با فقدان دیدگاه مشترک کشورهای منطقه‌ای و همسایه در مورد این موضوع، محکم کنند. برای طالبان، بزرگترین مانع آنها اختلافات قومی و سیاسی داخلی طولانی مدت آنهاست.
منبع:
موسسه تحقیقاتی اُرف آنلاین / ۱۸ مارچ ۲۰۲۳
https://www.orfonline.org/expert-speak/how-the-current-great-power-competition-helps-the-taliban-in-afghanistan/?amp
