خبرگزاری راسک: خبرگزاری ایراف، به نقل از منابع خود نوشتهاستکه پروژهی عظیم کانال قوشتپه که آب آمودریا را به سمت سه استان شمالی افغانستان هدایت میکند از نظر فنی، اجرایی و منابعیکه به آن تخصیص یافته با مشکلات جدی روبهرو شده است.
ملابرادر که مسوولیت اصلی پیشبردن آن را داشته است مورد اتهام فساد، دزدی و خوردونوش قرار گرفته است.
شماری معتقد استند که این پروژهی بزرگ بهمنظور گرفتن زمین تاجیکان روی دست قرار گرفته است. پیش از این طالبان گفته بودند کنار این تپه کوچیهارا قرار میدهند؛ این بهمعنای بخشیدن زمینهای تاجیکان است.
خبرگزاری ایراف، به نقل از منابع خود نوشتهاستکه این پروژه مشکلات زیادی از جمله مشکلات فنی و اجرایی دارد و دیده میشود که کار آن به سادگی پیش رفته و نادرستکاری در آن صورت گرفته است.
ایراف گفته استکه این وضعیت موجب بروز اختلاف میان ملا برادر؛ معاون اقتصادی نخستوزیر طالبان با کارشناسان فنی شده و حتا رهبر طالبان نیز در آن مداخله کرده است.
گفته میشود ملا برادر که در راه اندازی پروژهی کانال قوش تپه نقش اساسی داشته، اکنون بیش از هر مرجع دیگری در معرض اتهام فساد و فشارهای سنگین ناشی از کار غیراستاندارد، بودجهی سرسام آور و فقدان کارآمدی کانال در برابر فشار آب و سیلابهای احتمالی قرار گرفته است.
پروژهی کانال قوش تپه به طول ۲۸۵ کیلومتر، عرض ۱۰۰ تا ۱۵۰ متر و عمق ۸ تا ۱۲ متر ظرفیت انتقال ۱۰ میلیارد متر مکعب آب را دارد. این پروژه در زمان جمهوریت به منظور انتقال آب آمودریا به سه استان شمالی افغانستان طراحی شد؛ اما هرگز بهطور کامل اجرایی نگردید.
در حالیکه گفته میشود فاز اول این پروژه به پایان رسیده، مشکلات فنی و تکنیکی آن تازه نمایان شده و کارشناسان دربارهی پیامدهای زیانبار عملیات غیرحرفهای، حیف و میل بودجه، اشتباه محاسباتی در تخصیص منابع مورد نیاز و آسیبپذیری دریچههای این کانال در برابر فشار آب و سیل هشدار دادهاند.
این بودجهی هنگفت ۶۰۰ میلیون دالری پیشاپیش به شرکت پیمانکار «شرکت نورالهدی» پرداخت شده و فاز نخست آن نیز ظاهرا به پایان رسیده؛ اما ناظران فنی و تیمهای تخصصی حوزه سدسازی میگویند که این پروژه با مشکلات فنی فراوان روبهرو است که اگر برطرف نشود، تابآوری این کانال در برابر فشار آب در یک بازه زمانی نامحدود درهم خواهد شکست.
ملا برادر متهم شده استکه نتوانسته از حیف و میل پولهای تخصیصی جلوگیری کند و در نتیجه عدم نظارت تخصصی شرکت توسعه ملی، شرکت پیمانکار از کیفیت کار کاسته تا با منابع کمتر، کیفیت پایین و کارآمدی نامطمئن، پروژه را به سرانجام برساند.
خبرگزاری ایراف به نقل از منابع خود خاطر نشان ساخته که دامنهی اختلاف میان ناظران فنی، ملا برادر و شرکت توسعهی ملی افغانستان درباره کانال قوش تپه به اندازهای بالا گرفته که حتا ملا هبتالله آخوندزاده؛ رهبر طالبان نیز به این موضوع ورود کرده و پیگیر اتفاقات پشت پرده شده است.
اخیرا رهبر طالبان در سفری غیرمعمول، راهی شمال افغانستان شد و از استانهای فاریاب و جوزجان بازدید کرد؛ سفری که به باور کارشناسان، یکی از اهداف آن، بررسی ابعاد مختلف پروژه قوش تپه و رسیدگی به اتهامات مربوط به حیفومیل منابع و کیفیت و کارآمدی پایین آن بوده است.
طالبان میگویند که این کانال که از سه استان بلخ، فاریاب و جوزجان میگذرد به منظور آبیاری ۵۵۰ هزار هکتار زمین کشاورزی و ایجاد فرصتهای شغلی برای حدود ۲۰۰ هزار نفر در نظر گرفته شده است.
اما شماری زیادی این پروژه را، پروژهی جهت تسخیر سرزمین تاجیکان میدانند.