خبرگزاری راسک: مردم افغانستان در آستانه‌ی روز جهانی دموکراسی می‌گویند که در کشورشان از «تمامی آزادی‌ها» محروم استند و به ویژه زنان و دختران حتا به حقوق اولیه خود دسترسی ندارند.
این در حالی است‌که ۱۵ سپتامبر به عنوان روز جهانی دموکراسی توسط سازمان ملل متحد نام‌گذاری شده است. با این حال، شعار امسال این سازمان بر نقش هوش مصنوعی به عنوان ابزاری برای «حکمرانی خوب» تمرکز دارد.
در همین‌حال، سازمان ملل متحد به مناسبت این روز اعلام کرده است که ۱۵ سپتامبر فرصتی برای ترویج و حمایت از حقوق بشر است. استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل، در این باره گفت: «موضوع امسال بر هوش مصنوعی به عنوان ابزاری برای حکمرانی خوب متمرکز است. دبیرکل در پیامی به مناسبت این روز اظهار داشت که این مناسبت فرصتی برای تقویت حمایت از آزادی بیان، حقوق مدنی و حاکمیت قانون است. همچنین تضمینی برای نهادهای پاسخگو و تقویت حقوق بشر محسوب می‌شود.»
در حالی روز دموکراسی فرارسیده، مردم افغانستان آزادی ندارند و طالبان بزور بالای آنان حکومت می‌کنند. در سه سال گذشته، طبق گزارش‌های سازمان ملل متحد، شهروندان افغانستان به ویژه زنان و دختران با نقض گسترده حقوق بشر مواجه بوده‌اند. زنان و دختران از حقوق اساسی خود، به ویژه حق آموزش، محروم شده‌اند. یونسکو، سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد، اخیراً اعلام کرده که بیش از ۱.۴ میلیون دختر از حق آموزش در افغانستان محروم مانده‌اند.
در همین‌حال، برخی از دختران افغانستانی می‌گویند بر اساس آموزه‌های دین اسلام، مردم حق دارند سرنوشت خود را تعیین کنند و از آزادی‌های فردی و اجتماعی بهره‌مند شوند، اما طالبان تمامی حقوق زنان و دختران را نادیده گرفته‌اند. حفیظه محب، یک دانش‌جوی سابق طب، می‌گوید: «من دانش‌جوی پزشکی در یکی از دانش‌گاه‌های کابل بودم، اما با آمدن طالبان و بسته شدن مدارس و دانش‌گاه‌ها برای دختران، مانند بسیاری از دختران افغانستانی از ادامه تحصیل بازماندم. این وضعیت تأثیر منفی بر روحیه ما گذاشته و تمام آرزوهای ما را نابود کرده است.»
فاضله ریحانی، یک دانش‌آموز دیگر، نیز اظهار داشت: «مهم‌ترین مشکلی که ما با آن مواجه هستیم، نبود آزادی است. ما به عنوان دختران افغانستانی حق تحصیل نداریم. سه سال است که دختران بالاتر از کلاس ششم نمی‌توانند به مدرسه بروند.»
این پر حالی است‌که روند دموکراسی در افغانستان، در طول تاریخ، فراز و نشیب‌های زیادی را تجربه کرده است. از سال ۱۳۴۱ تا ۱۳۵۱ خورشیدی، این کشور شاهد یک دهه دموکراسی بود که در آن پنج نخست‌وزیر تغییر کردند و مردم از آزادی‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بهره‌مند شدند. قانون اساسی آن دوران که در زمان سلطنت محمد ظاهر شاه در سال ۱۳۴۱ تصویب شد، ارزش‌های دموکراتیک را تضمین کرد و برای نخستین بار پست‌های حکومتی به افراد خارج از خاندان سلطنتی واگذار شد.
