خبر گزاری راسک: نهاد حقوق بشری موسوم به «رواداری» در گزارشکه تازه منتشر کرده نوشته است، نظام آموزشی و تحصیلی کشور بهطور کامل دگرگون شده و به سمت ایدئولوژی طالبان و اجباری کردن آموزههای افراطی این گروه سوق یافته است. این نهاد در گزارش تازه خود از وضعیت تکاندهنده نصاب آموزشی و تحصیلی در کشور تحت حاکمیت طالبان، پرده برداشته است. در این گزارش آمده است که نصاب آموزشی، بینظمی و هرجومرج بر فضای آموزشی دانشگاهها و مکاتب کشور حاکم شده است. براساس گزارش، به دلیل کیفیت پایین آموزش، تعداد زیادی از کودکان از طبقۀ ذکور مکاتب را ترک کرده و در مدارس دینی طالبان ثبت نام کردهاند، زیرا طالبان به آموزش مضامین درسی مکاتب اهمیتی نمیدهند و خانوادهها را به فرستادن کودکان خود به مدارس دینی تشویق و ترغیب میکنند.
در گزارش آمده که برخی از آموزگاران زن و کودکان دختر در مکاتب و مدارس دینی تحت کنترل طالبان، مورد آزارواذیت جنسی قرار میگیرند؛ اما به دلیل سرکوب و آسیبپذیری اجتماعی، این قضایا را مخفی نگه میدارند و تنها بخش کوچکی از جرایم تجاوز جنسی علیه کودکان در مدارس افشا میشود. به گفته این نهاد، این امر به این دلیل است که از یک طرف، کودکان به دلیل فضای سرکوبشده و نداشتن فرصت مناسب برای صحبت کردن درباره آنچه بر آنها گذشته، نمیتوانند این موارد را افشا کنند و از سوی دیگر، خانوادهها به دلیل ترس از طالبان و نگرانی از آسیب دیدن حیثیت و اعتبار اجتماعیشان این قضایا را مخفی نگه میدارند.
طبق گزارشی که توسط نهاد حقوق بشری «رواداری» منتشر شده، وضعیت دختران و زنان در نظام آموزشی تحت حاکمیت طالبان بهشدت وخیم شده است. در این گزارش که از تغییرات اعمالشده در نصاب آموزشی مکاتب و دانشگاهها نیز یاد آوری شده، آمده است که طالبان بهطور تدریجی، سازمانیافته و هدفمند، حق آموزش زنان و دختران را سلب کردهاند. این گروه پس از انتشار قانون «امر به معروف و نهی از منکر»، محدودیتهای شدیدتری را بر موسسات آموزشی و تحصیلی اعمال کرده و تغییرات گستردهای در نصاب آموزشی مکاتب و دانشگاهها ایجاد کرده است.
یافتههای گزارش نشان میدهد که این تغییرات شامل تفتیش کتابخانههای مراکز آموزشی و تحصیلی نیز میشود.
در این گزارش گفته شده است که طالبان معیارهای خود را برای استخدام آموزگاران مکاتب و استادان دانشگاهها و همچنان تغییرات در نصاب درسی اعمال کردهاند و به نقض معیارها و استندردهای حقوق بشری ادامه دادهاند. وضعیت دسترسی به آموزش به زبان مادری، آموزش مذهب، فرهنگ و تاریخ برای دانشآموزان و دانشجویان اقلیتهای قومی و مذهبی، وضعیت دسترسی دختران دارای معلولیت به آموزش سواد و حرفه، شیوههای انضباطی کودکان در مکاتب، پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و روانی محرومیت زنان از حق آموزش و ارزیابی راهکارهای بدیل آموزش برای زنان و دختران، از دیگر موضوعات مطرحشده در این گزارش ۴۰ صفحهای است.
براساس گزارش، وزارت معارف طالبان مضامین مهارتهای زندهگی، تعلیمات مدنی، خط و رسم در برخی از صنفهای درسی، وطندوستی، فرهنگ، دروس علوم اجتماعی، هنر و مضامین مربوط به فقه جعفری در استانهای شیعهنشین را تحت عنوان «مضامین غیرضروری» از نصاب درسی مکاتب حذف کرده و به جای آنها مضامین دینی را به برنامههای درسی افزودهاند. همچنین، برای آموزش مسایل دینی به آموزگاران و دانشآموزان در هر مکتب، یک عالم دین و قاری قرآن استخدام کردهاند. در گزارش آمده است که طالبان مضامین حقوق بشر، صلح و دموکراسی را که در برخی از دانشکدهها تدریس میشد، حذف کرده و به جای آنها مضامین دینی و زبان پشتو را اضافه کردهاند. همچنین، مضمون فارسی دری را در بیشتر واحدهای درسی حذف کرده یا کاهش دادهاند. این نهاد حقوق بشری اعلام کرده که طالبان برای تدریس مضمون «امارتشناسی» استادان جدیدی گماشتهاند. به گفته این نهاد، آزمون این مضمون توسط وزارت معارف، اطلاعات و فرهنگ و اداره استخبارات طالبان در سطح مکاتب و دانشگاهها بهطور منظم برگزار میگردد. در این آزمون، از ۵۰ تا ۲۵۰ سوال از دانشآموزان و دانشجویان پرسیده میشود و تمامی استادان نیز مکلف به شرکت در آن هستند.
براساس این گزارش، مضمون ثقافت اسلامی که قبلاً در یک دوره تحصیلی چهارساله ۶ واحد تدریس میشد، اکنون به ۲۴ واحد (یعنی چهار برابر) افزایش یافته است. در گزارش به نقل از آخرین تصمیم وزارت تحصیلات عالی طالبان آمده است که مضمون ثقافت اسلامی در طول ۸ سمستر که در ۸ واحد درسی تدریس میشد، حالا به ۳۶ واحد درسی افزایش یافته است. همچنین، در دانشکدههایی که این مضمون در یک دوره چهارساله ۲ واحد تدریس میشد، تعداد واحدها به ۶ برابر افزایش یافته است.
به گفته گزارش، این تغییرات از یک استان تا استانی دیگر متفاوت بوده است.
همچنین وزارت معارف طالبان اخیراً در برخی از مکاتب در شماری از استانها دستور داده اند که دختران پایینتر از صنف ششم باید برقه بزنند، دستکش بپوشند و حجاب شرعی مورد نظر این گروه را رعایت کنند. علاوه بر این، در برخی از استان ها به دختران بالاتر از ۱۰ سال اجازه ثبتنام در مراکز خصوصی آموزشی داده نشده است.این نهاد تاکید کرده است که طالبان در شماری از استانها به جای آموزگاران زن باتجربه و شایسته، فارغالتحصیلان مدارس دینی را گماشتهاند که تحصیلات عالی ندارند. همچنین برخی از استادان پیشین را برکنار کرده و به جای آنها افراد وابسته به خود را منصوب کردهاند. بهعنوان مثال، در استان بغلان تعدادی از استادان تاجیک و ازبک را برکنار کرده و به جای آنها پشتونها را منصوب کردهاند.