راسکRASC: به تازگی ناصر کنعانی، سخن‌گوی وزارت امور خارجه‌ی ایران، در اظهاراتی تأکید کرده است که حقآبهی ایران از رودخانه‌ی هیرمند، اولویت این کشور است و در این راستا، گفت‌وگوهای شان با گروه طالبان ادامه دارد. او از گروه طالبان خواسته است که حقآبهی ایران را بپردازد؛ خواستی که بارها از سوی مقام‌های ایرانی مطرح شده است و در سال‌های پسین، این خواست به گونه‌ی جدی‌تر بیان می‌شود. آگاهان منابع آبی اما با اشاره به چه‌گونگی پرداخت آب مطابق معاهده‌ی ۱۳۵۱ میان افغانستان و ایران، بر بازنگری این معاهده مطابق شرایط آب‌وهوایی کنونی، تأکید می‌کنند. عبدالباسط رحمانی، کارشناس منابع آبی و محیط‌زیستی، می‌گوید که برای حل این مسئله، باید در قسمت موجودیت آب، تجدیدنظر صورت بگیرد. او می‌افزاید: «۵۰ سال پیش، منابع آبی بیش‌تر بود، به دلیل این که تغییرات اقلیمی زیاد تأثیر نکرده بود؛ اما هم‌اکنون میزان بارندگی‌ها کاهش یافته است. در چنین شرایط که بالای آب میان دو کشور تقابل و سوءتفاهم وجود دارد، نهادهای بین‌المللی باید در این راستا هم‌کاری کنند.» به باور آگاهان، مسئله‌ی حق‌آبه میان افغانستان و ایران، یک روی‌کرد سیاسی به خود گرفته است و دوام این وضعیت، یافتن یک راه حل حقوقی در بخش حل تنش‌ها بر سر آب را، با مشکل روبه‌رو کند. محمدموسا جعفری، آگاه روابط بین‌الملل، در این باره می‌گوید: «از لحاظ حقوقی باید به مسئله پرداخته شود و هیئت مختلط و رأی‌زنی‌های حقوقی در این زمینه وجود داشته باشد. سیاسی‌سازی بحث حقآبهی ایران، بیش‌تر یک نوع فرار از راه حل یا عدم تلاش بر این که موضوع را از راه درست پی‌گیری کنند، است.» با این حال، گروه طالبان یک بار دیگر از تعهد این گروه مبنی بر پرداخت حقآبهی ایران مطابق معاهده‌ی ۱۳۵۱، سخن می‌گوید. مطیع‌الله عابد، سخن‌گوی وزارت انرژی و آب، از بحث‌ها روی تعیین سال‌های نرمال و غیرنرمال آبی میان هیئت‌های ایران و افغانستان، خبر می‌دهد. او می‌افزاید: «جلسه‌های نوبتی کمیساران گروه طالبان و ایران، به گونه‌ی عادی دوام می‌یابد و در این نشست‌ها، در فضای دوستانه در مورد تعیین سال‌های نرمال و غیرنرمال آبی بحث می‌شود.» گفتنی است که بر اساس تفاهم‌نامه‌ی سال ۱۳۵۱، ایران از رود هیرمند، هر ثانیه حق دریافت ۲۲ مترمکعب آب اصلی و چهار مترمکعب آب هم به گونه‌ی حسن نیت همسایگی دارد؛ اما این میزان آب، نظر به شرایط میزان بارندگی و وجود آب با تغییر مواجه است.
کارشناسان می‌گویند مسئله‌ی «حقآبهی ایران» نباید سیاسی شود
